شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران در واکنش به گزارشی تحت عنوان «هشدار درباره ورشکستگی پالایشگاه تهران» توضیحاتی برای تنویر افکار عمومی ارائه داد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش نفت به نقل از شانا، توضیحات شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران به این گزارش که ۳۱ اردیبهشت ماه در خبرگزاری فارس منتشر شد، به شرح زیر است:
بیانات اخیر مقام معظم رهبری در تاریخ ۹۹/۲/۱۷ به مناسبت هفته کار و کارگر و تاکید صریح ایشان در سال جهش تولید بر اجرای طرح پالایشی فراگیر سیراف فرصتی را فراهم کرد تا اجمالاً دلایل اهمیت حیاتی و استراتژیک اجرای طرح یادشده و مزایا و آثار طرح در بخش‌های بالادستی گاز و پایین‌دستی حوزه های پالایشی و پتروپالایشی از جنبه‌های مختلف تبیین شود.
طرح پالایشی فراگیر سیراف جزو تکالیف و طرح‌های اولویت‌دار محوله به وزارت نفت نیز در برنامه ملی اقتصاد مقاومتی می باشد و براساس آخرین تصمیمات و توافقات صورت‌گرفته طرح مذکور با ظرفیت کلی ۳۶۰ هزار بشکه در روز در قالب پروژه‌هایی شامل شرکت سرمایه‌گذاری نفت و گاز پارسیان به میزان ۱۲۰ هزار بشکه در روز، پالایشگاه تهران به میزان ۱۲۰ هزار بشکه در روز و شرکت‌های آدیش، نارگان و ناموران هر یک به ظرفیت ۶۰ هزار بشکه در روز اجرا خواهد شد. لازم به ذکر است انتخاب شرکت‌ها بر اساس درخواست و اعلام تقاضای آنها بوده است.
در ادامه توضیحاتی در ارتباط با آثار اجرای طرح پالایشی فراگیر سیراف در بخش‌های بالادستی و پایین‌دستی و دستاوردهای به شرح زیر ارائه می‌شود:
۱. طرح از نقطه نظر توسعه صنعت گاز و اثرات طرح در بخش‌های بالادستی
۱.۱. با توجه به وجود ذخایر عظیم گاز در کشور، ضریب نفوذ بالای گازرسانی به بخش‌های خانگی، تجاری، صنعتی و نیروگاهی، پیش بینی روند افزایشی مصرف گاز طبیعی در سبد انرژی جهان و کشور، لزوم توجه و اهتمام ویژه به حفظ، توسعه و افزایش سطح تولید گاز طبیعی به‌عنوان سوخت ملی از ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی در کشور به‌منظور مصون‌سازی و رونق اقتصادی و گسترش رفاه عمومی مردم در اقصی نقاط کشوربیش از پیش نمایان می‌شود.
در همین راستا برنامه‌ریزی جهت نیل به هدف تولید روزانه یک میلیارد مترمکعب گاز طبیعی در بخش منابع هیدروکربنی و اجرای طرح‌های توسعه زیرساخت‌های صنعت گاز در حال انجام است و لذا با توجه به پیش‌بینی روند افزایشی مصرف در سال‌های آتی در بخش‌های مختلف و همچنین توسعه صنعت CNG در سبد سوخت بخش حمل‌ونقل کشور اعم از جاده‌ای، ریلی و دریایی دارای اهمیت حیاتی است.
۱.۲. پارس جنوبی به‌عنوان بزرگ‌ترین منبع گازی کشور با حدود ۱۴.۲ تریلیون مترمکعب ذخایر گازی معادل 8 درصد از ذخایر گازی جهان و حدود ۴۰ درصد از مجموع ۳۳.۸ تریلیون مترمکعب ذخایر گازی کشور به‌علاوه حدود ۱۹ میلیارد بشکه میعانات گازی در فاصله ۱۰۵ کیلومتری ساحل جنوبی ایران بر روی خط مرزی مشترک ایران و قطر در خلیج‌فارس قرار دارد. بیشترین تولید میعانات گازی در ایران از میدان گازی پارس‌جنوبی است. میدان مذکور از نظر اقتصادی دارای جایگاهی بی‌نظیر و منحصر به‌فرد است. به‌طور متوسط در دنیا حدود ۷ میلیون بشکه در روز میعانات‌گازی تولید می‌گردد و حجم تجارت آن برابر با ۱ میلیون بشکه در روز میباشد. به عبارت دیگر، بازار چندان بزرگی برای میعانات‌گازی در سطح بین‌المللی وجود ندارد و خریداران آن محدود می‌باشند. کشورهای تولیدکننده میعانات‌گازی در فصول سرد سال مجبور به تولید بیشتر گاز طبیعی می‌باشند و با حجم بالاتری از میعانات مواجه می‌گردند و با توجه به محدودیت ظرفیت ذخیره‌سازی میعانات گازی، خریداران میعانات از این مسئله به نفع خود در چانه‌زنی قیمت استفاده می‌کنند. به همین منظور اکثر کشورهای تولیدکننده میعانات‌گازی به‌دنبال ایجاد بستر مناسب جهت مصرف آن در داخل کشور و تولید محصولات با ارزش‌افزوده بالاتر هستند.
۱.۳. با توجه به اهمیت موضوع و نقش حیاتی آن در وضعیت موجود و آتی کشور و از سوی دیگر، با توجه به تولید حجم زیاد میعانات گازی در نتیجه برداشت گاز و مشکلات عدیده مربوط به بازاریابی و صادرات میعانات در شرایط تحریمی و غیرتحریمی، وابستگی مقوله توسعه و افزایش تولید گاز طبیعی به امکان فرآورش میعانات گازی استحصالی همراه با گاز، از دیدگاه استراتژیک، موضوع احداث زیرساخت‌های فرآیندی و پالایشی و پتروشیمی از جمله اجرای طرح پالایشی فراگیر سیراف با هدف رفع گلوگاه افزایش تولید گاز، مقابله با مشکلات موجود، عدم خام‌فروشی و ایجاد ارزش افزوده، مستلزم توجه بسیار ویژه هستند.
۲. اهمیت طرح از نقطه نظر توسعه صنعت پایین‌دستی (پالایشی و پتروشیمی)
۲.۱. ضرورت برداشت حداکثری گاز با توجه به موارد پیش‌گفته؛ نیاز به برداشت و فرآورش میعانات گازی متناسب با تولید گاز استف لذا ضرورت احداث زیرساخت‌های پالایشی و پتروشیمی از جمله اجرای طرح پالایشی فراگیر سیراف با ظرفیت پالایشی ۳۶۰ هزار بشکه در روز امری اجتناب‌ناپدیر است.
۲.۲. با توجه به برنامه اعلامی وزارت نفت بر اساس پیش‌بینی مصرف آتی انواع سوخت در کشور؛ شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران مکلف به تولید حداقل ۱۲۵ میلیون لیتر در روز بنزین تا سال ۱۴۰۵ است.
۲.۳. در حال حاضر میزان تولید بنزین حداکثر ۱۱۰ میلیون لیتر در روز بوده و به‌منظور دستیابی به هدف مورد نظر، اجرای طرح پالایش سیراف سریع‌ترین و بهترین گزینه است.
۲.۴. حداقل سرمایه‌گذاری طرح جهت تولید بنزین در مقایسه با خوراک نفت خام (جهت تولید ۱۲ میلیون لیتر بنزین در روز نیاز به حدود بیش از ۶ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در بخش خوراک نفت خام است در صورتی که جهت تولید همین میزان بنزین در بخش خوراک میعانات گازی نیاز به حدود یک میلیارد دلار سرمایه‌گذاری است).
۳. اهداف کلان و دستاوردهای ملی اجرای طرح
۳.۱. افزایش تولید ناخالص داخلی
۳.۲. امکان افزایش، حفظ و استمرار برداشت حداکثری از میادین مشترک گازی و تضمین امنیت انرژی کشور
۳.۳. افزایش ظرفیت پالایشی، جلوگیری از خام‌فروشی، تکمیل زنجیره ارزش صنعت نفت و گاز و مقاوم‌سازی اقتصاد کشور
۳.۴. افزایش ظرفیت خوراک گاز و مایع پتروشیمی کشور و ایفای نقش مؤثر در زمینه توسعه طرح‌های پایین‌دستی پتروشیمی و افزایش قابل ملاحظه ظرفیت خوراک مایع صنایع پتروشیمی کشور
۳.۵. استفاده حداکثری از سوخت ملی گاز طبیعی در سبد انرژی سوخت کشور و ایجاد فرصت جایگزینی و افزایش پتانسیل صادرات فرآورده‌های نفتی
۳.۶. ایجاد فرصت های شغلی پایدار به صورت مستقیم و غیرمستقیم در زمان ساخت و بهره‌برداری از طرح
۳.۷. استفاده از ظرفیت‌های داخلی کشور در زمینه مهندسی، ساخت و پیمانکاری
۳.۸. ایجاد و تقویت قدرت چانه‌زنی و قدرت دیپلماسی کشور در صادرات میعانات گازی
۳.۹. افزایش برداشت از میادین مشترک میان پارس‌جنوبی و قطر
۴. منافع طرح از منظر مالکان و سرمایه گذاران
۴.۱. برخورداری از مزایای استفاده از قانون حمایت از توسعه صنایع پایین‌دستی نفت خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه‌های مردمی از جمله تعهدات تأمین خوراک به لحاظ کمیت، کیفیت و مدت تعهد حداقل برای ۲۰ سال، اعطای مجوز صادرات فرآورده‌های تولیدی، امکان تأمین منابع مالی از طریق صندوق توسعه ملی، تخفیف خوراک و ... مزایای حضور در منطقه اقتصادی ویژه پارس مانند معافیت‌های مالیاتی و گمرکی
۴.۲. مکان‌یابی مناسب طرح جهت احداث پالایشگاه‌های سیراف به لحاظ آماده بودن زیرساخت‌های مورد نیاز، تخصیص زمین مناسب، سهولت دسترسی ارزان قیمت به خوراک میعانات گازی به دلیل نزدیکی به محل تأمین و در نتیجه کاهش هزینه‌های انتقال، دسترسی به بندر و اسکله، دسترسی به سرویس‌های جانبی مورد نیاز از جمله آب دریا، شبکه برق، گاز، دسترسی به خوراک مناسب به لحاظ کیفیت (درجه بالای API، عاری از فلزات و برش‌های سنگین)، نزدیکی به صنایع پتروشیمی
۴.۳. پایین بودن میزان سرمایه‌ذاری مورد نیاز در مقایسه با پالایشگاه‌های نفت و زمان نسبتاً کوتاه اجرای طرح در صورت تأمین منابع مالی با استفاده از ظرفیت‌های قانون حمایت از توسعه صنایع پایین‌دستی نفت خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه‌های مردمی
۵. منافع طرح از منظر پالایشگاه تهران
۵.۱. افزایش ظرفیت پالایشی (مجموعاً به ظرفیت ۳۷۰ هزار بشکه در روز نفت خام و میعانات گازی) و برخورداری از مزایای انعطاف‌پذیری در خوراک پالایشی و افزایش سهم فرآورده‌های سبک باارزش و سهم بازار
۵.۲. تبدیل تمام خوراک به محصولات سبک و با ارزش و بدون تولید نفت کوره (افزایش ۱۲ میلیون لیتر بنزین یورو و ۵ میلیون لیتر گازوییل)
۵.۳. امکان صادرات کلیه فراورده‌های تولیدی براساس آیین‌نامه وزارت نفت
۵.۴. دسترسی سریع و آسان به اسکله صادراتی
۵.۵. برخورداری از مزایای قانون حمایت از توسعه صنایع پایین‌دستی نفت خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه‌های مردمی، با توجه به صراحت قانون و آیین‌نامه اجرایی مربوطه به اولویت بالای دریافت تسهیلات تأمین منابع مالی و تسهیلات تنفس خوراک صندوق توسعه ملی از سوی طرح‌های ساحلی و اختصاصاً طرح پالایشی فراگیر سیراف
۵.۶. امکان اجرای طرح ارتقا و کاهش نفت کوره تولیدی پالایشگاه تهران در سیراف
۵.۷. مشکلات عدیده توسعه و اجرای طرح ارتقا و کاهش نفت کوره در تهران با توجه به مسائل زیست محیطی، امنیتی و مکانی (قرار گرفتن پالایشگاه در مجاورت منازل مسکونی و پایتخت کشور و همچنین نزدیکی آن با گسل زلزله ری و تهران)
۵.۸. افزایش قدرت چانه‌زنی و کسب مزیت رقابتی پالایشگاه و تمایز آن با توجه به زنجیره ارزش در بخش بالادستی نفت‌خام و گاز کشور توأمان
۵.۹. استفاده بهینه ار منابع مالی شرکت
۵.۱۰. صرفه اقتصادی مناسب طرح