رئیس منطقه یک شرکت پالایش نفت تبریز با بیان اینکه در پالایشگاه‌های نفت، واحد تقطیر به عنوان واحد مادر شناخته می‌شود، گفت: ظرفیت یک پالایشگاه را با ظرفیت خوراک واحد تقطیر بیان می‌کنند و کارکرد تمامی واحدهای فرآیندی وابسته به عملکرد این واحد است.
حسن شریف‌مهر درگفت‌وگو با روابط عمومی و اموربین الملل شرکت پالایش نفت تبریز در رابطه با منطقه یک شرکت اظهار کرد: منطقه یک شرکت پالایش نفت تبریز شامل پنج واحد فرایندی است که مهمترین آن، واحد تقطیر در فشار جوّ و واحد تقطیر در خلأ است؛ نفت خام استخراجی از چاه‌های نفت بعد از انجام برخی عملیات، از طریق خط لوله به پالایشگاه ارسال و در مخازن نفت خام ذخیره شده و پس از تخلیه آب و املاح و نمونه‌گیری برای کنترل کیفیت آن به واحد تقطیر ارسال می‌شود.
وی ادامه داد: نفت خام ماده‌ی ارزشمندی است که در واحد تقطیر توسط روش‌های فیزیکی و عمدتا بر اساس اختلاف نقطه جوش ترکیبات آن، نسبت به استحصال محصولات اصلی و میانی اقدام می‌شود.
شریف‌مهر خاطرنشان کرد: طراحی اولیه‌ی پالایشگاه برای ۸۰ هزار بشکه در روز بود که در سال‌های اخیر به همت متخصصین و همکاران شرکت به ۱۱۰ هزار بشکه افزایش یافته است؛ نفت خام ذخیره شده در مخازن ناخالصی‌هایی دارد که با اینکه مقادیر آن کم است، اما هزینه‌های بالایی را به واحدهای پالایشی بخصوص از نظر خوردگی تحمیل می‌کند، لذا باید نسبت به جداسازی آنها اقدام کرد.
وی یادآور شد: از جمله این ناخالصی‌ها می‌توان به نمک‌های معدنی اشاره کرد که روش اصلی مورد استفاده برای این منظور شست‌وشوی نمک‌ها با استفاده از آب و استفاده از نمک زداهای با میدان الکتریکی و سایر تمهیدات پوششی است.
وی گفت: روش تقطیر به دو روش تقطیر در فشار اتمسفریک و تقطیر در خلاء انجام می‌شود؛ در تقطیر در فشار اتمسفری، نفت خام در مبدل‌های حرارتی در اثر تبادل با محصولات گرم خروجی از برج، دمای آن افزایش یافته و با دمای ۲۴۰ الی ۲۵۰ درجه سانتی‌گراد وارد کوره می‌شود که سپس دمای آن تا ۳۵۰ درجه سانتی‌گراد افزایش یافته و وارد برج اتمسفریک می‌شود.
وی بیان کرد: فرآورده‌های برج تقطیر در فشار جو عبارتند از محصولات بالای برج شامل: گازهای سبک، گاز مایع، نفتای سبک و سنگین، محصولات میانی برج شامل نفتای امتزاج، حلال AW۴۰۲ ، نفت سفید، نفت گاز و محصولات ته مانده برج، خوراک واحد تقطیر در خلاء محسوب می‌شوند.
رئیس منطقه یک شرکت پالایش نفت تبریز ادامه داد: ته مانده برج تقطیر که سنگین‌ترین ترکیبات هیدروکربنی را دارد و دارای مواد باارزشی است، در دما و فشار موجود در قسمت اتمسفر قابل جداسازی نبوده و وارد برج خلا می‌شود تا در برج خلاء با کاهش فشار توسط اجکتورها، امکان کراکینگ از بین رفته و مواد با ارزش جدا شوند.
وی متذکر شد: از محصولات برج خلأ می‌توان به گازوئیل قسمت خلا، ISO FEED به عنوان خوراک واحد آیزوماکس، LD۱ و LD۲ بعنوان خوراک واحدهای روغن‌سازی، دو محصول انتهایی برج خلا ( SLOPWAX) به عنوان قسمتی از خوراک واحد کاهش گرانروی و یا به عنوان سوخت استفاده می‌شود و ته مانده برج تحت عنوان وکیوم باتوم که عمدتا برای تامین خوراک واحد کاهش گرانروی به کار می‌رود، برای تولید محصول نفت کوره و بخشی از آن به عنوان خوراک واحد آسفالت جهت تولید انواع قیر ارسال می‌شود.
وی گفت: یکی‌دیگر از واحدهای این منطقه، واحد کاهش گرانروی است که کار آن بر اساس کراکینگ حرارتی بوده و مولکول‌های سنگین در اثر حرارت شکسته شده و به مواد سبک‌تر و گاز تبدیل می‌شود؛ محصول اصلی این واحد، ماده اصلی نفت کوره تحت عنوان TAR، بنزین نامرغوب (گوگرددار) و مقادیری گازهای سبک است که بنزین نامرغوب در مخازن ذخیره شده و به عنوان قسمتی از خوراک واحد بنزین‌سازی یا واحد تصفیه نفت گاز استفاده می‌شود.
شریف‌مهر خاطرنشان کرد: طی پروژه CROS، به منظور افزایش راندمان کارکرد فرآیند و کاهش چشمگیر انرژی در این واحد تجهیزی بنام سوکردرام نصب شده است که واحدهای گاز مایع، مرکاپتان‌زدایی از نفتای سبک، مرکاپتان‌زدایی از گاز مایع و واحد تولید NAHS و سایر واحدهای منطقه مذکور را شامل می‌شود.
وی در پایان بیان کرد: منطقه یک شرکت پالایش نفت تبریز ۵۰ نفر پرسنل دارد که شامل رئیس منطقه، معاون و ۴۸ نفر است که به صورت نوبتکاری فعالیت می‌کنندو اکثر همکاران را نیروهای جوان، تحصیل کرده و آموزش دیده تشکیل داده است.